Abatejo & Preĝejo

Mallonga gvidlibro pri la abatejo Weltenburg

 

La bene­dik­t­ana aba­t­ejo de Wel­ten­burg, kiun mona­ĥoj de Sank­ta Kolum­b­ano fon­dis ĉir­kaŭ 600 post Kri­s­to, estas la plej mal­nova mona­ĥ­ejo en Bava­rio. Ĝi situ­as antaŭ la eni­rejo al la roman­ti­ka tra­rom­po de la rive­ro Danu­bo, sur la nor­daj dekli­voj de la mon­to Arz­berg prok­si­me al la anti­k­va kel­ta kolo­nio de Artobriga.

 

La baro­ka pre­ĝ­ejo estis kon­stru­ita de la fra­toj Cos­mas Dami­an kaj Egid Qui­rin Asam, ambaŭ arki­tek­toj. La kon­stru­ado komen­cis en 1716 sub Mau­rus Bäc­hl, aba­to de Wel­ten­burg de 1713 ĝis 1743. La ves­ti­blo estis fin­ita en 1751 de Franz Anton Neu. Tie tro­v­iĝas kiel admo­no al kon­tem­pl­ado sim­bo­le pre­zen­t­itaj la Kvar Las­t­aĵoj (mor­to, juĝo, ĉie­lo kaj infe­ro) kaj la kvar sezo­noj, kiuj espri­mas la efe­me­r­econ de la mon­do. Krom tio tie tro­v­iĝas ole­o­pen­tr­aĵo de la Las­ta Juĝo (Franz Adam) kaj kon­fe­s­ejoj kun stu­kaj reli­e­foj de Sank­ta Petro kaj Sank­ta Mag­da­le­no kiel pentofarantoj.

 

La ĉefa par­to de la pre­ĝ­ejo kon­si­s­tas el ova­la spa­co, kiu estas inter­rom­p­ita de kvar lar­ĝaj niĉoj. La okc­iden­ta niĉo ente­nas la orge­non kaj la ĥoran gale­ri­on. La orge­na kes­to estas for­m­ita de Cas­par Mayr; la orge­no, kon­stru­ita en 1728 de Kon­rad Bran­den­ste­in, estas la unu­o­pa ekzem­ple­ro de ĝia sti­lo, kiu tra­vi­vis ĝis nia tem­po. En la suda niĉo estas fre­s­ko, kiu mon­tras la albor­d­iĝon de Kri­s­to­fo­ro Kolom­bo en Ame­ri­ko. Li estas akom­pa­n­ita de kri­s­ta­n­aro, kiu estas sim­bo­l­ig­ita de dek­du bene­dik­t­anaj mona­ĥoj. Tiujn gvi­das Sank­ta Bene­dik­to kaj la Beata Vir­g­ul­ino Maria. En la nor­da niĉo ni tro­vas pre­di­kan pupi­tron far­itan de kolo­noj de wel­ten­bur­ga mar­mo­ro supre­ni­rantaj ĝis la pla­fo­no de la pupi­tro, kiu mon­tras Sank­tan Bene­dik­ton. Li instru­as la unu­ajn vor­tojn de sia regu­lo en latino:

“Obs­cul­ta, o fili.” (Aŭs­kul­tu, mia filo.) Tia­ma­ni­e­re la komu­n­umo estas admo­n­ata, esti aŭs­kul­t­antoj kiel la figu­roj mal­dek­stre de la pupi­tro, kiuj trin­kas la Akvon da la Vivo flu­antan el la Evan­ge­lio. La ori­en­ta niĉo aper­t­iĝas al la pre­s­bi­te­ro kaj la ĉefaltaro.

 

Inter tiuj kvar lar­ĝaj niĉoj ni tro­vas kvar pli mal­lar­ĝajn niĉojn, kiuj ente­nas sam­for­m­itajn alta­rojn kiel estis pla­n­ite de Egid Qui­rin Asam. La du alta­raj pen­tr­aĵoj en la niĉoj mal­an­taŭe en la pre­ĝ­ejo mon­tras Sank­tan Bene­dik­ton en medi­t­ado kaj Sank­tan Maŭ­ron, kiu savas Sank­tan Pla­c­idon. En la du niĉoj antaŭe en la pre­ĝ­ejo la pen­tr­aĵo sur la alta­ro de la Sank­ta Tri­ni­t­ato mon­tras la kro­n­adon de la Beata Vir­g­ul­ino Maria, far­ita de Matt­hi­as Dabur­ger, dum la pen­tr­aĵo pri Jesuo, pri­plo­r­ata de kvin anĝe­loj, sur la alta­ro de la Sank­ta Kru­co estas ver­ko de Cos­mas Dami­an Asam same kiel la pen­tr­aĵoj sur la alta­roj en la mal­an­taŭo. Sub la alta­raj pen­tr­aĵoj ni tro­vas stu­kajn meda­li­o­nojn, kiuj mon­tras Sank­tan Ŝola­s­ti­kan, Sank­tan Joh­anon Nepo­mu­kon, Sank­tan Jose­fon kaj gar­dan­ĝe­lon kun infano.

 

Ofte anĝe­loj estas vid­eblaj en la tuta pre­ĝ­ejo, ĉar en 1686 la aba­t­ejo far­iĝis mem­bro de la Bav­ara Bene­dik­ti­na Kon­gre­ga­cio de la Sank­taj Gar­dan­ĝe­loj. En la duon­ku­po­lo, ekzem­ple, vi vidas la Arkan­ĝe­lojn en oru­m­ita stu­ka reli­e­fo: Rafe­lon, Miĥa­e­lon, Gabri­e­lon (kun la roza­rio) kaj Uri­e­lon kun la incen­so de adoro.

 

Sur la arko de la alta­ra spa­co ni tro­vas pen­tr­aĵon pri la mor­to de Sank­ta Bene­dik­to, vidal­v­ide, supre de la orge­no, pen­tr­aĵon pri la mor­to de lia fra­ti­no, Sank­ta Ŝola­s­ti­ka. En la nor­da flan­ko ni vidas Tot­ilan, la reĝon de la ori­en­taj gotoj, sta­r­antan antaŭ Sank­ta Bene­dik­to, vidal­v­ide, la kon­stru­aĵon de la aba­t­ejo de Mon­te Cas­si­no in Ita­lio, je 529 post Kri­s­to. Ĉiu de tiuj arkoj por­tas unun de la kvar evan­ge­li­isto. La arki­te­ko de la pre­ĝ­ejo, Cos­mas Dami­an Asam, rigar­das mal­su­pren meze tra la para­p­eto de la duon­ku­po­lo, supre de Sank­ta Luko kaj kro­no de steloj.

 

La lar­ĝa niĉo en la antaŭo de la pre­ĝ­ejo ape­r­iĝas al la reta­blo de la sce­na ĉef­al­ta­ro. Ĉi tie ni vidas Sank­tan Geor­gon, sank­ta patro­no de la aba­t­ejo. Li mor­t­igas la dra­kon kaj ser­vas la reĝ­id­inon. Mal­an­taŭe ni vidas la lum­ig­itan Vir­g­ul­inon, kiu rom­p­tre­tas la ser­pen­ton. Mal­dek­stre de Sank­ta Geor­go sta­ras Sank­ta Mar­ti­no, la dua patro­no, ali­a­flan­ke Sank­ta Mau­ro, mon­tr­ita kun la sim­bo­loj de aba­to Mau­rus Bäc­hl. Supre de la reta­blo ni vidas prin­ce­lek­t­iston Karl Albrec­ht, la postan impe­ri­e­stron Kar­lon VII­an. Sur la reta­blo ni tro­vas sta­tu­on de la Vir­g­ul­ino. Unu­flan­ke ŝi estas salu­t­ita de la arkan­ĝe­lo Gabri­e­lo, dum ali­a­flan­ke alia anĝe­lo pre­zen­tas al ŝi la sce­p­tron de la reg­ado. Koin­ci­de tiu repre­zen­tas la anun­ci­a­ci­on kaj la ĉie­l­en-pre­no de Maria; super tio aten­das ŝin la alt­ig­ita Jesuo. Sur la pla­fo­no antaŭe de la ĉef­al­ta­ro ni tro­vas sim­bo­lan pen­tr­aĵon de reli­gio kun la dua fon­d­into de la aba­t­ejo, duko Tas­s­ilo de Bava­rio, kaj Sank­ta Benedikto.

 

La pen­tr­aĵoj de la nava pla­fo­no, kiu laŭ­ŝaj­ne lev­iĝas en kupo­lo inun­d­ata de lumo, estas kul­mi­no de la baro­ka sti­lo. Ni vidas la Tri­ni­t­aton kro­ni la Vir­g­ul­inon Mari­an kiel patri­non de la ekle­zio kaj gvi­di pro­ce­si­on de kre­d­antaj for­pa­s­intoj al la alri­gar­do de Dio. En la nor­da flan­ko la Apo­s­to­loj estas kun Sank­ta Ruper­to, kiu benas la aba­t­ejon kaj la kape­lon sur la mon­t­eto. Tiu kape­lo ente­nas Nian Son­jo­ri­non de Wel­ten­burg, pil­gri­ma sta­tuo el la 15a jar­cen­to. Mal­an­taŭe de tiuj Sank­t­uloj ni vidas Sank­tan Joh­anon Bap­t­iston kaj Sank­tan Jose­fon. Supre de la orge­no reĝo Davi­do ludas la harpon por Sank­ta Maria Mag­da­le­na kaj Sank­ta Ceci­lia, la sank­taj patro­ni­noj de la muzi­ko, kaj por kvar ali­aj sank­taj vir­i­noj. En la suda flan­ko Sank­ta Mar­ti­no alprok­si­m­iĝas kun la mona­ĥoj, kies patro­no li estas, gvi­d­ataj de aba­to Bäc­hl, Sank­ta Ŝola­s­ti­ka kaj Sank­ta Bene­dik­to. Sank­ta Geor­go kun la dra­ko sta­ris apud la Tri­um­f­anta Eklezio.

 

In tiu pre­ĝ­ejo la mis­ti­ka teo­lo­gio de Sank­ta Dio­ni­zio la Are­o­pa­g­ana kun ĝiaj ĉefaj prin­ci­poj de pur­iĝo, ins­pi­r­iĝo kaj unu­iĝo tro­vis gran­d­egan artan reprezentadon.